O problemach skórnych u zwierząt

Alergia. Rodzaje Alergii u zwierząt Jednym z najczęstszych powodow dla ktorych właściciele psow i kotow decydują się na wizytę w klinikach są problemy skorne zwierząt. Szacuje się, że odwiedzające kliniki weterynaryjne czworonogi z rożnorodnymi problemami dermatologicznymi stanowią od 30 do 50% pacjentow. Właściciele zwierząt decydują się na wizytę u weterynarza obawiając się zarażenia się, troszcząc się o wygląd zwierzęcia, a czasami niepokojąc się obłędnym zachowaniem czworonogow. W wielu przypadkach szybkie rozwiązanie problemow skornych zwierząt jest możliwe, jednak diagnostyka setek chorob skornych, ktore atakują zwierzęta wymaga od każdego lekarza wielu lat doświadczenia i praktyki w rozpoznawaniu tego rodzaju chorob. Czasami jednak rozwiązywanie specyficznych problemow skornych u zwierząt bywa długie, uciążliwe i frustrujące dla wszystkich zainteresowanych stron: właściciela, lekarza i zwierzęcia. Generalnie problemy dermatologiczne u zwierząt mogą dotyczyć chorob skory, uszu oraz pazurow. Niezależnie od przyczyn chorob skory, organ ten reaguje na zachodzące w nim zmiany patologiczne na trzy sposoby: mniej lub bardziej postępującymi wyłysieniami (alopecia) zmianami zapalnymi (dermatitis), także naciekiem eozynofilowym mniej lub bardziej nasilonym świądem (pruritus, itching) Skora u zwierząt jest największym organem, w zależności od gatunku stanowiącym od 12 do 24% wagi ciała. Poza funkcją ochronną, spełnia ona cały szereg czynności fizjologicznych do ktorych należą między innymi termoregulacja, produkcja pigmentu, produkcja witaminy D, funkcje sensoryczne, wydalnicze itd. Stąd zmiany w kondycji skory mogą rzutować na kondycję całego organizmu zwierzęcego. Anatomicznie czy histologicznie organ ten składa się z naskorka, skory właściwej i tkanki podskornej, a schorzenia mogą dotyczyć poszczegolnych jej elementow, bądź wszystkich jednocześnie. Bardzo wiele chorob skory wygląda podobnie, a wizualna diagnoza i doświadczenie lekarza nie zawsze w przypadku czworonożnych pacjentow są wystarczające do rozwiązania problemu, stąd przeprowadzenie przynajmniej kilku najprostszych testow laboratoryjnych skory jest konieczne i bywa niezwykle pomocne. Wyłysienia (alopecia) częściowe lub całkowite, zapalne bądź niezapalne powodowane są wieloma rożnymi przyczynami. Uwarunkowania genetyczne, czynniki infekcyjne (bakterie, grzyby, pasożyty), zmiany zapalne, zmiany traumatyczne, zatrucia (rtęcią, talem, jodem), zmiany hormonalne prowadzą do uszkodzenia mieszkow włosowych i w efekcie do wypadania sierści. Wiek zwierzęcia, lokalizacja wyłysień, symetryczność wyłysień, obecność włosow lub całkowity ich brak, sezonowość występowania wyłysień, wyłysienia związane z procedurami leczniczymi czy chirurgicznymi, wyłysienia związane z cyklem płciowym, z predyspozycjami rasowymi, towarzyszące im drapanie bądź jego brak to najbardziej interesujące lekarzy informacje pozwalające rozpoznać problem. Zapalenia skory (dermatitis) powodowane są przez bardzo wiele najrożniejszych czynnikow drażniących, oparzeniowych, alergicznych, traumatycznych, infekcyjnych czy związanych ze schorzeniami systemowymi. Szczegolnie alergie są bardzo znaczącą grupą przyczyn wywołującą zapalenia skory u małych zwierząt. Świąd, swędzenie (pruritus, itching) nie jest chorobą lecz objawem towarzyszącym zmianom alergicznym, infekcyjnym czy idiopatycznym skory, przyczyną ktorego jest ciągłe pobudzanie przez mediatory zapalne czy enzymy proteolityczne czynnikow infekcyjnych, niespecyficznych receptorow końcowek nerwowych kończących się w rdzeniu kręgowym. Na diagnosytkę chorob skory składają się: historia przebytych chorob, pełne badanie kliniczne oraz badania laboratoryjne. Najważniejszymi testami laboratoryjnymi są: sprawdzenie poprzez wyczesywanie z sierści ektopasożytow ich form rozwojowych i odchodow (w przypadku tych ostatnich rozciśniętych na mokrej białej powierzchni i dających krwiste zabarwienie świadczy o zapchleniu zwierzęcia) badanie mikroskopowe zeskrobin zmienionych chorobowo warstw naskorka głownie w kierunku ektopasożytow (świerzbowce i nużeńce) test z użyciem światła ultrafioletowego (wood’s lamp test) pozwala na wykrycie produktow przemian tryptofanu patologicznych grzybow mikroskopowa ocena zmian włosow badanie cytologiczne skory w celu indentyfikacji bakterii, grzybow, drożdżakow czy komorek neoplazmatycznych posiewy bakteriologiczne czy grzybicze w celu wyizolowania patogenow i ich identyfikacji biopsje zmienionych patologicznie lub nie dających się wyleczyć części skory (choroby autoimmunologiczne skory, nowotwory) rutynowe badanie krwi i moczu w celu wykrycia chorob systemowych często stanowiących o przyczynach zmian skory odpowiedź na leczenie jako test pozwalający na ukierunkowanie rozpoznania Alergia. Alergie u zwierząt Terapie schorzeń skornych głownie opierają się na leczeniu miejscowym, chociaż u małych zwierząt wiele nowoczesnych szczepionek doskonale wspomaga leczenie i profilaktykę schorzeń dermatologicznych. Poniżej wymieniam schorzenia najczęściej spotykane u małych zwierząt: Alergiczne zapalenie skory z alergią pokarmową, pyodermę, alergię pchlą, schorzenia ektopasożytnicze, zmiany skory i tkanki podskornej, syndromy eozynowego zapalenia skory, czy bardziej specyficzne jak choroby autoimmunologiczne skory (ang. Pemphigus foliaceus), czy choroby gruczołow łojowych (Sebaceous adenitis) oraz najbardziej zauważalne przez właścicieli zapalenie ucha zewnętrznego. Alergiczne zapalenia skory (atopie) są najczęściej spotykanymi schorzeniami skory u psow (ok. 10% populacji) o podłożu genetycznym, a powstającymi w wyniku nadwrażliwości na alergeny wdechowe, pokarmowe i kontaktowe. Rasowe predyspozycje dotyczą: Godlen Retrivers, Labrador Retrivers, Shih Tzu, Dalmatyńczykow, Boxerow, Terierow głownie w wieku 6-7 lat. Alergie te mogą występować sezonowo bądź przez cały rok. Odczulanie, czyli tak zwana hyposensytywizacja poprzez podawanie odpowiednio przygotowanych dla chorego zwierzęcia szczepionek pozwala na w miarę skuteczne pozbycie się tej dolegliwości. Alergie pokarmowe (Food Allergy) występują głownie u Labradorow, Terierow, Cocer Spanieli w wieku od 2 do 14 lat z bardzo charakterystycznymi zapaleniami ucha zewnętrznego wikłanego infekcjami bakteryjnymi i drożdżakowatymi. Najczęstszymi objawami tej alergii u kotow są wyłysienia i eozynofilowe zapalenia skory. Zastosowanie steroidow i hypoalergicznych gotowych diet pozwala w miarę skutecznie kontrolować te zmiany skorne. Pyoderma najczęściej występująca u psow, rzadko u kotow to powierzchowna lub głęboka infekcja skory wywoływana przez Staphylococcus intermedius. Ciepłe, wilgotne i pofałdowane części skory sprzyjają kolonizacji bakterii i powstawaniu tego rodzaju zapaleń skory. U podłoża występowania pyodermy leżą alergie atopowe, pchle, choroby systemowe czy endokrynologiczne (hypotyroidyzm, hyperadrenocorticism), schorzenia pasożytnicze czy dermotofitozy. Z reguły zastosowanie odpowiednich antybiotykow przez co najmniej 3 tygodnie powoduje wyleczenie zmian. Alergia pchla (Flea allergy dermatitis) jest wynikeim nadwrażliwości, głownie psow, na pchlą ślinę zawierającą enzymy proteolityczne. W przypadkach ekstremalnych nadwrażliwość ta spowodować może wyłysienia, zapalenia skory, samouszkodzenia ciała, niewiarygodny świąd i powstawanie tak zwanych hot spots (traumatic moist dermatitis) wymagających poza leczeniem farmakologicznym opatrzenia chirurgicznego. Wspomniane na wstępie zagrożenia zoonotyczne dotyczyć mogą występujących dość często u zwierząt grzybic (Ringworms) wywoływanych przez gatunki Microsporum spp., Trichophyton spp., Epidermophyton spp., a przenoszonych na człowieka poprzez bezpośreni kontakt czy przez niektorych ektopasożytow.